Sabancı Üniversitesi İstanbul Uluslararası Enerji ve İklim Merkezi (IICEC) tarafından düzenlenen IICEC Konferansı’na Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de katıldı. Küresel ekonomik büyümeden enerjiye kadar pek çok konuda açıklamalar yapan Şimşek, konuşmasında akaryakıt fiyatlarında enflasyon düzenlemesi sinyali verdi. Bakan Şimşek, “Bazı kritik yönetilen fiyatların enflasyon ile güncellenip güncellenmeyeceği hususunu değerlendiriyoruz, hepsini değil, bazı kritik kalemleri örneğin akaryakıtı düşünüyoruz” ifadelerini kulandı.
Bakan Şimşek’in açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
YAŞLANMADAN ZENGİNLEŞME FIRSATI VAR
“Türkiye’nin doğurganlık oranları düşse de genç nüfus açısından avantajlı. Hala 18 yıllık bir fırsat penceremiz var. Reformlarla bunu 30 yıla çıkarabiliriz. Dolayısıyla biz yaşlanmadan zenginleşme fırsat penceresine hala sahibiz. Bizim için en büyük potansiyel kadınlarımız. Çünkü Türkiye’de kadınların iş gücüne katılım oranı bizim kişi başı milli gelirimize göre çok düşük. OECD ortalaması olan yüzde 66’yı yakalarsak zaten kişi başı milli gelirimiz yüzde 20 daha yüksek olur. Türkiye gelişmekte olan ülkeler arasında iyi konumda. Orta gelir grubundayız ama bir-iki yıl içerisinde yüksek gelirli ülkeler grubuna girme potansiyelimiz var.
ÇİN-ABD SAVAŞI
ABD ve Çin arasındaki ticaret rekabetinin, çok taraflı sistemden uzaklaşmaya yol açıyor. ABD’nin binin üzerinde, Çin’in ise 800’ün üzerinde ticaret kısıtlaması uyguladı. Bu eğilimin sadece mal ticaretiyle sınırlı değil, hizmetler, yatırım ve finans sektörlerine kadar yayıldı. IMF çalışmasına göre, bu şekilde giderse Fransa ve Almanya’nın büyüklüğü kadar küresel ekonomide kayıp olabilir. Çünkü ticaret ekonominin motorudur. Türkiye bu gelişmelerden nispeten daha az etkilenecek.
‘KUR HEDEFİMİZ YOK’
Sıcak para üzerinden bu program çalışıyor, diyorlar, öyle bir şey yok. Bizim rezerv birikimimizin 3’te 2’sinden fazlası orta-uzun vadeli kaynaklar ve Türkiye içindeki portföy tercihlerinden kaynaklanıyor. Portföy yatırımlarının hepsi aşırı sıcak değil, dolayısıyla net bir şekilde bizim ne üstü örtük ne de açık bir kur hedefimiz yok, piyasalara bu mesajım. Kur hedefimiz yok, olamaz da, bu sene ciddi fon akışı oldu, 110 milyar dolar döviz almak zorunda kaldık, buna rağmen yönettik, fon akışını yönetmek apayrı bir beceri setini gerektiriyor, Merkez Banka’mız bu konuda iyi bir iş yürüttü. Bazı kritik yönetilen fiyatların enflasyon ile güncellenip güncellenmeyeceği hususunu değerlendiriyoruz, hepsini değil, bazı kritik kalemleri örneğin akaryakıtı düşünüyoruz
CARİ AÇIKTA İYİLEŞME GEÇİCİ DEĞİL
Cari açık milli gelirin yüzde 0.8’ine düştü, büyük ihtimalle yılı 0.7 civarında kapatırız, gelecek sene beklendiği gibi petrol fiyatı düşük kalacaksa ve doğalgazda alıcı esas fiyatı belirleyecekse bizim cari açıktaki iyileşme geçici bir iyileşme değildir. Net rezerv 50 milyar doların üzerine geldi, oldukça iyi bir seviye, dolayısıyla Türkiye rezerv konusunu endişe olmaktan çıkardı.
YENİLENEBİLİR ENERJİ HIZLANACAK
2024 Kasım itibarıyla yenilenebilir enerjinin, üretimdeki payı yüzde 48’lere çıkmış, kurulu kapasitedeki payı da yüzde 59. Önümüzdeki dönemde ciddi bir yatırım ile Türkiye’nin yenilenebilir enerji alanında hızlanmasını bekliyoruz, sektörde düzenlemeler yapacağız.
ENFLASYONDA 20 PUAN KÖTÜ DÜŞÜŞ DEĞİL
Türkiye’de ciddi bir enflasyon sorunu var, hayat pahalılığı sorunu var ama zaten bu programın en temel hedefi fiyat istikrarını sağlamak. Bunun için para politikası, maliye politikası, yapısal politikalar, gelirler politikası, yönetilen yönlendirilen fiyatlar noktasındaki politikaların hepsi 2025 yılında dezenflasyonu destekleyici olacak. 2024 yılında enflasyon yüksek diyebilirsiniz, doğru ama yılın başında enflasyon yüzde 65 idi. Yılı yüzde 44-45 ile kapatırsak 20 puana yakın düşüş olacak ve bu kötü bir düşüş değil.”
‘AVRUPA İLE YENİ FIRSATLAR OLABİLİR’
Uluslararası Enerji Ajansı (İEA) Başkanı Dr. Fatih Birol da Ortadoğu’da savaş olmasına rağmen petrol fiyatlarının 70 dolar civarında seyrettiğini, bunun nedenleri arasında petrol talebinin düşmesi ve ABD, Kanada, Brezilya ve Guyana da petrol üretiminin artması olduğunu belirtti. Birol, “Önümüzdeki yıl petrol piyasalarının fiyat açısından daha rahat bir dönem geçireceğini öngörüyoruz” ifadelerini kullandı.
Önümüzdeki dönemde elektriğin daha fazla rol alacağını belirten Birol, “Gelecek 10 yılda elektrik talebi enerji talebinden 6 kat fazla büyüyecek. Şimdi ‘petrol kaç dolar’ diye bakarken ‘elektrik ne kadar’ ona bakacağız” dedi.
‘SANAYİ SEKTÖRÜ İÇİN FIRSAT OLABİLİR’
26 Şubat tarihine işaret eden Birol, “Dünyadaki son jeopolitik gelişmelere bakıldığında Avrupa ile Türkiye arasında birçok konuda yeniden ekonomi ve ticari işbirliği yapılabilecek fırsatlar doğacağını düşünüyorum. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 26 Şubat’ta Amerika’daki enflasyonu azaltma kanununun benzeri ‘Temiz Enerji Mutabakatı’ dediğimiz büyük bir açıklama yapacak. Bu da AB’nin yarının ekonomisindeki rolünü belirleyecek. Bu rolü almak için Avrupa sanayi sektöründe nasıl adımlar atılması gerektiği konusunda yol haritası belirlenecek. Özellikle yeni komisyonun gelmesiyle birlikte dünyadaki jeopolitik denklemlerin yeniden belirlenmesiyle Türkiye sanayi sektörü açısında bir fırsat olacağını düşünüyorum” diye konuştu.
‘GELİŞİMDE KİLİT ROL ENERJİ SEKTÖRÜNÜN’
Sabancı Üniversitesi Kurucu Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı ise konferansın açılışında yaptığı konuşmada, ekonomik ve sosyal gelişimin sağlanmasında enerjinin bölgesel dengeler, teknolojik dönüşüm ve rekabetçilikteki payını gösteren önemli gelişmelere tanıklık edildiğini söyledi. Sabancı, “2024 yılı boyunca, jeopolitik gelişmeler, enerji arz güvenliğini güçlendirme arayışları, iklim krizinin çarpıcı etkileri, temiz enerji teknolojilerine ilişkin dinamikler, dünya gündeminde öne çıkan başlıklar arasında oldu. Daha sürdürülebilir bir enerji ve iklim geleceği için yatırım ve yeni iş modellerine olan ihtiyaç, yeşil ve dijital büyüme hedefleriyle birleşerek, stratejik bir önem kazandı. Türkiye, enerji stratejileri, yatırımları ve gelişen piyasalarıyla, Avrupa’nın en büyük ve dünyanın en dinamik enerji sektörlerinden biri konumuna ulaştı” diye konuştu.